W ramach naszych prognoz pogodowych przygotowaliśmy małą lekcję meteorologii. W artykule odpowiemy na pytanie czym jest front atmosferyczny.
Front atmosferyczny to linia, wzdłuż której powierzchnia frontowa przecina się z powierzchnią Ziemi. Grubość powierzchni frontowej (niekiedy do 2 km) oraz jej nachylenie pod niewielkim kątem względem powierzchni Ziemi (tangens wynosi od 0,01 do 0,001) sprawiają, że wspomniana linia w rzeczywistości jest strefą o szerokości kilkudziesięciu kilometrów.
Wyróżniamy fronty główne, oddzielające podstawowe rodzaje mas powietrza na kuli ziemskiej, wyróżnione na podstawie kryterium położenia geograficznego.
Front arktyczny/antarktyczny oddziela masy powietrza antarktycznego i polarnego. Wyznacza przeciętny zasięg mas powietrza arktycznego/antarktycznego.
Front polarny – oddziela masy powietrza polarnego i zwrotnikowego. W porze zimowej przemieszcza się bliżej równika, latem cofa się w kierunku biegunów. Na podstawie kryteriów termicznych wyróżnia się ponadto fronty chłodne, ciepłe oraz zokludowane.
Front chłodny powstaje, gdy powietrze chłodne wypiera powietrze cieplejsze. Przy jego wypieraniu do góry następuje proces kondensacji pary wodnej i rozwój zachmurzenia kłębiasto-deszczowego (Cumulonimbus). Chmury ciągną się wzdłuż frontu, któremu towarzyszą często porywiste wiatry, ulewy i burze. Front taki przemieszcza się nieco szybciej niż ciepły, przeważnie z prędkością 25 – 50 km/h.
Front ciepły powstaje, gdy cieplejsze powietrze nasuwa się na powietrze chłodne. Na skutek adiabatycznego ochłodzenia dochodzi do kondensacji pary wodnej i powstania rozległego systemu chmur. W przedniej jego części, najwyżej, pojawiają się chmury Cirrus, a następnie chmury piętra średniego i niskiego. Kolejno są to Altostratus i Nimbostratus. Przejściu frontu ciepłego towarzyszą stosunkowo długotrwałe opady ciągłe, obejmujące często obszar o szerokości od kilkudziesięciu do kilkuset kilometrów przed frontem.
Front zokludowany to połączenie dwóch frontów atmosferycznych (ciepłego i doganiającego go chłodnego). Okluzja występuje w miejscu styku trzech mas powietrza – masy powietrza ciepłego oderwanego od podłoża oraz dwóch mas powietrza chłodniejszych, różniących się między sobą, np. temperaturą.
